مطالعه ماکروسکوپی تکوین گره‌های لنفی در جنین گوسفند

با توجه به اهمیت زیاد دستگاه ایمنی برای بدن و نقش بسیار مهم گره‌های لنفی در مقابله با عوامل بیماری‌زا و با توجه به این ‌که تاکنون در خصوص آناتومی گره‌های لنفی در جنین گوسفند مطالعه‌ای صورت نگرفته بود، این مطالعه با هدف بررسی رشد تکاملی ماکروسکوپیک گره‌های لنفی گوسفند طی دوره جنینی صورت گرفت تا ضمن ارزیابی خصوصیات آناتومیک تعدادی از گره‌های لنفی مهم، زمان تقریبی شکل‌گیری ظاهری آن‌ها نیز مورد مطالعه قرار گیرد. بدین منظور 60 قطعه از جنین های گوسفند جمع آوری شده از کشتارگاه اهواز پس از تثبیت در محلول فرمالین 10 درصد و تعیین جنس، براساس طول فرق سر– ریشه دم (CRL)به چهار گروه تقسیم شدند. گره‌های لنفی فک پایینی، گردنی سطحی پسین (پیش کتفی)، میان سینه‌ای پسین، روده‌بندی تهی روده‌ای و رکبی به ترتیب از پنج مرکز لنفی سر، گردن، حفره سینه، احشای شکمی و اندام لگنی مورد ارزیابی قرار گرفت. در هر نمونه، تشکیل گره از نظر ظاهری بررسی شد و در صورت تشکیل، شکل ظاهری،موقعیت قرارگیری و تعداد گره ها بررسی گردید. کم ترین و بیش‌ترین CRL جنین‌ها 5/3 تا 5/48 سانتی‌متر (43 تا 138 روز) تعیین گردید. در 32 جنین نر و 28 جنین ماده گوسفند مورد مطالعه، جنسیت روی هیچ یک از پارامترهای مورد مطالعه تاثیری نداشت. در موقعیت قرارگیری گره‌ها مشاهدات غیر معمولی ثبت نشد. مطالعه گره‌های لنفی در جنین‎های گوسفند نشان داد قبل از سن 59 روزگی، تمام گره‌های لنفی به صورت ماکروسکوپیک مشاهده نشده و پیش از 45 روزگی هیچ گره لنفی تکامل ماکروسکوپیک نیافته بود.